Cảnh báo bệnh thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi?

Theo thống kê của bệnh viện Đại học Y dược TP HCM, tỉ lệ bệnh nhân đến khám và điều trị bệnh thoái hóa cột sống đang có xu hướng trẻ hóa. Mặc dù đây là bệnh lý thường gặp ở đối tượng trung niên và cao niên, nhưng số trường hợp bệnh nhân thoái hóa cột sống ở tuổi 35 – 40 ngày càng tăng qua từng năm. Vậy đâu là nguyên nhân, cũng như cách điều trị bệnh thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi hiệu quả nhất?

cảnh bảo bệnh thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi
Bệnh thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi xảy ra với tỉ lệ ngày càng cao

Thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi là bệnh gì?

Thoái hóa cột sống là bệnh lý về xương khớp, nhìn chung đây là tình trạng lão hóa khớp xương nói chung gặp chủ yếu ở độ tuổi 60 trở lên. Khi bị thoái hóa, các đốt xương sống sẽ hình thành các gai xương gây chèn ép lên rễ thần kinh cột sống. Vị trí thoái hóa thường là những nơi chịu nhiều áp lựcnhư cổ, thắt lưng.

Người bệnh có biểu hiện ban đầu là tình trạng đau mỏi cổ, thắt lưng. Ở người trẻ, cơn đau có thể giảm khi nghỉ ngơi và xuất hiện trở lại khi vận động và làm việc. Các triệu chứng nghiêm trọng hơn của bệnh thoái hóa khớp ở người trẻ là cảm giác tê bì tay chân, dị cảm tay, chân…

Thoái hóa cột sống lưng gây ra những cơn đau tăng dần theo thời gian, bệnh có thể phát triển thành mãn tính mà không có biểu hiện viêm. Người trẻ tuổi bị thoái hóa cột sống càng sớm thì nguy cơ vận động kém ở độ tuổi 40 – 40 càng tăng. Những cơn đau không chỉ gây ảnh hưởng đến sinh hoạt, công việc mà việc điều trị không đúng cách kéo dài còn có thể đẩy người bệnh đến tình thế tàn tật.

Nghiên cứu cho thấy, giai đoạn xương bị thoái hóa thường xảy ra trong độ tuổi sau 50. Tình trạng thoái hóa khớp ở người trẻ tuổi dưới 30 mặc dùng hiếm thấy nhưng hiện đang có xu hướng tăng trong những năm trở lại đây.

Không chỉ bị thoát vị cột sống, người trẻ tuổi còn gặp phải các bệnh lý khác như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa khớp sớm khiến cột sống bị bào mòn nghiêm trọng theo thời gian.

Nguyên nhân gây ra thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi

Chủ yếu các vấn đề xương khớp xuất hiện ở đối tượng người bệnh trẻ tuổi thường xuất phát từ thói quen sinh hoạt kém khoa học. Bệnh thoái hóa cột sống cũng dễ xuất hiện với quá trình lão hóa chung của cơ thể. Nguyên nhân gây ra tình trạng này chủ yếu là do:

Tính chất công việc

Hiện tượng thoái hóa cột sống ở người trẻ thường xảy ra với những đối tượng bệnh nhân hay làm việc nặng nhọc, mang vác nhiều. Do tính chất công việc khiến xương cột sống của bệnh nhân phải chịu nhiều áp lực trong thời gian dài, từ đó dẫn đến sự suy yếu và dễ dàng đau nhức.

Nguyên nhân bệnh thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi
Bệnh thoái hóa cột sống thường xảy ra ở người trẻ tuổi làm việc văn phòng, ít vận động

Ngoài ra, đối tượng người trẻ làm việc văn phòng, những người thường ngồi một chỗ khi làm việc cũng rất dễ bị đau nhức và thoái hóa cột sống. Người làm việc ngồi máy tính nhiều, ngồi sai tư thế và không vận động thường xuyên khiến cột sống không được thư giãn, cơ khớp dễ co cứng và đau nhức.

Do người bệnh không chú trọng ăn uống và sinh hoạt

Hầu hết người trẻ tuổi quan tâm đến hai vấn đề chính là công việc và vui chơi. Do đó các nhu cầu quan trọng như ăn uống, nghỉ ngơi thường không được đối tượng này chú trọng. Các bữa ăn qua loa, thức ăn nhanh chính là nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu canxi và vitamin D mà cơ thể cần.

Thiếu dinh dưỡng là con đường nhanh nhất khiến các khớp xương suy yếu, từ đó thúc đẩy quá trình thoái hóa cột sống ở người trẻ diễn ra nhanh hơn. Bên cạnh đó, chế độ sinh hoạt thất thường, không chú trọng đến giấc ngủ, stress, làm việc với tư thế xấu thường xuyên sẽ khiến xương khớp xuống cấp sớm hơn độ tuổi.

Do áp lực từ trọng lượng cơ thể

Bệnh lý thoái hóa cột sống ở người trẻ có nguy cơ cao hơn với những người thừa cân, béo phì. Thừa cân không chỉ ảnh hưởng đến tim mạch mà còn tác động xấu đến tình trạng xương khớp. Khi cân nặng càng lớn, đồng nghĩ với việc cột sống thắt lưng phải chịu nhiều áp lực hơn để chống đỡ cơ thể.

Do đó nếu người bệnh có thân hình quá khổ, kết hợp với việc không vận động kéo dài khiến các khớp xương thoái hóa. Không chỉ tác đến cột sống, thừa cân cũng là nguyên nhân gây ra các vấn đề như thoái hóa khớp, viêm khớp gối, làm tăng nguy cơ chấn thương khi vận động.

bệnh thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi
Những người trẻ tuổi bị béo phì có nguy cơ mắc bệnh xương khớp cao

Do các chấn thương ở cột sống

Đây là vấn đề mà rất nhiều người trẻ gặp phải. Chấn thương có thể gặp phải trong lao động, chơi thể thao hay tham gia giao thông. Đặc biệt là những chấn thương trực tiếp ở vùng cột sống thắt lưng sẽ rất dễ để lại di chứng. Tình trạng đau nhức có thể dễ kích hoạt ngay cả khi các tổn thương đã lành lại.

Thoái hóa cột sống di truyền

Di truyền là nguyên nhân thứ yếu của các trường hợp thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi. Những gia đình có cha mẹ, hoặc ông bà từ mắc phải bệnh lý thoái hóa cột sống thì khả năng di truyền cho con cháu rất cao.  Đồng thời quá trình thoái hóa ở người trẻ có người thân mắc bệnh xương khớp cũng diễn ra nhanh hơn.

Các nguyên nhân khác

  • Do người trẻ bị thoát vị đĩa đệm, đĩa đệm trượt lên thắt lưng và gây áp lực lên tủy sống, rễ thần kinh gây thoái hóa cột sống thắt lưng
  • Do biến chứng từ các bệnh lý xương khớp khác như: viêm xương khớp, hẹp ống sống, vỡ sụn xương…
  • Do người trẻ lười vận động khiến cấu trúc cơ xương khớp ngày càng yếu

4 giai đoạn thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi

Thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi càng tiến triển sẽ càng để lại những hậu quả nghiêm trọng ở độ tuổi trung niên. Trước mắt người bệnh có thể gặp phải các biến chứng và tổn thương cho cột sống và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Người trẻ tuổi nên chủ động nhận thức được tình trạng sức khỏe với 4 giai đoạn của bệnh sau:

Giai đoạn đầu

Đây là giai đoạn mà tình trạng thoái hóa chỉ mới bắt đầu, lúc này cơ thể đã mất dần sự cân bằng vốn có. Hoạt trong xương và các chất bôi trơn bắt đầu quá tải với các áp lực xung quanh xương sống. Tuy nhiên, giai đoạn này vẫn không có những triệu chứng như đau nhức nghiêm trọng do cơ chế tự điều chỉnh trong cơ thể.

Thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi có nguy hiểm không?
Thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi thường nằm trong giai đoạn 1

Giai đoạn hai

Người trẻ tuổi sẽ cảm nhận rõ các cơn đau nhức tại các vị trí thoái hóa, đầu tiên có thể ở cổ hoặc thắt lưng. Cột sống bị thoái hóa khiến tư thế hoạt động thay đổi rõ rệt. Tình trạng hẹp ống sống có thể xảy ra, phổ biến ở 80% nam giới và 76% nữ giới trong độ tuổi 30 – 40.

Giai đoạn ba

Trong giai đoạn thoái hóa này, cấu trúc cột sống và hệ thần kinh rất dễ bị tổn thương. Kèm theo đó là các cơn đau liên tục xảy ra và nghiêm trọng hơn khi người trẻ làm việc và vận động.  Cùng với đó, người bệnh cảm thấy đau nhức hơn khi thời tiết thay đổi, khi ngủ, đường cong sinh lý biến đổi và biến dạng xương nghiêm trọng.

Giai đoạn cuối

Giai đoạn này là hệ lụy của những tổn thương phát sinh trong các giai đoạn trước khi không được chữa lành. Người bệnh có thể bị teo cơ do dây thần kinh bị chèn ép lâu ngày, cột sống bị biến dạng, viêm cột sống dính khớp. Cách điều trị duy nhất với người bệnh thoái hóa khớp giai đoạn cuối là phẫu thuật.

Phẫu thuật thoái hóa cột sống mặc dù sẽ cải thiện tình hình nhanh chóng, giúp giảm đau tức thì nhưng phương pháp này cũng không giúp bệnh nhân hồi phục thể trạng 100%.

Tuy nhiên, người bệnh có thể yên tâm vì hầu hết các trường hợp thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi đều nằm trong giai đoạn 1 – 2 nếu được điều trị hỗ trợ kịp thời. 

Phương pháp điều trị bệnh thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi

Cho đến nay vẫn chưa có phương pháp điều trị nào có thể chữa khỏi hoàn toàn 100% bệnh thoái hóa cột sống. Chủ yếu bệnh nhân sẽ được giúp đỡ điều trị theo hướng bảo tồn, tức kết hợp giữa dùng thuốc giảm đau và tập vật lý trị liệu để giảm thiểu tình trạng thoái hóa.

Ngoài ra, người bệnh không nên lạm dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn. Các loại thuốc được bán phổ thông trên thị trường có thể giảm đau nhanh, nhưng đồng thời thành phần kháng sinh quá liều cũng có thể gây thêm bệnh.

Bệnh thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi ban đầu tương đối dễ điều trị bằng những phương pháp đơn giản. Bệnh nhân nên áp dụng các bài thuốc nam chữa thoái hóa cột sống lành tính. Tác dụng của các bài thuốc này dựa trên nguyên tắc thẩm thấu, giúp bổ tạng can thận. Từ đó hỗ trợ giải phóng chèn ép và phục hồi tổn thương cột sống hiệu quả hơn.

Các chuyên gia bác sĩ đã nhận định, một số loại thảo dược tự nhiên có tác dụng làm chậm quá trình lão hóa cột sống, dự phòng tái phát. Người bệnh thoái hóa cột sống trẻ tuổi tham khảo các phương thuốc lành tính sau:

Bài thuốc xoa bóp từ lá lốt và ngải cứu cùng với giấm

Trong Đông Y, lá lốt và ngải cứu là những nguyên liệu thảo dược quen thuộc được dùng trong điều trị thoái hóa cột sống, thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm… Phương thuốc này có thể ngăn ngừa các triệu chứng thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi hiệu quả. Cách thực hiện như sau:

Nguyên liệu:

  • 20 gram lá lốt
  • 20 gram ngải cứu
  • 300 ml giấm gạo
điều trị bệnh thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi
Lá lốt là vị thuốc có tác dụng chữa thoái hóa cột sống hiệu quả

Thực hiện:

  • Đem lá ngải cứu, lá lốt đi rửa sạch rồi cho có nước và giấm gạo luộc 15 phút.
  • Thuốc sôi thì đổ ra bát, đợi thuốc nguội bớt rồi dùng bông thấm, xoa bóp quanh vùng đau nhức.

Chữa thoái hóa cột sống bằng xương rồng, cám gạo và lá chuối hột

Xương rồng là phương thuốc có thể kích thích lưu thông máu, hỗ trợ hồi phục các khớp xương tự nhiên.  Hơn nữa, nếu dùng thường xuyên bệnh nhân sẽ nhận thấy hiệu quả cảm nhận rõ rệt khi vận động.

Nguyên liệu:

  • 3 nhánh xương rồng
  • 200 gram cám gạo
  • 100 ml giấm nuôi
  • 100 gram lá chuối hột

Cách làm:

  • Trước tiên sơ chế xương rồng, bỏ gai xương rồng rồi rửa sạch nhiều lần bằng nước muối.
  • Đem xương rồng đi băm nhuyễn rồi trộn với cám gạo và giấm nuôi.
  • Đem hỗn hợp bắc lên bếp sao cho đến khi thấy xương rồng dính lại.
  • Cho xương rồng cho ra tấm lá chuối hột, lót thêm một lớp lá phía trên.
  • Đem thuốc đặt lên vùng lưng bị thoái hóa nằm thư giãn cho đến khi hết nóng.

Trong cám gạo chứa nhiều vitamin giúp kháng viêm, kết hợp với tinh chất hoạt huyết giảm đau ở xương rồng giúp đẩy lùi những cơn đau thắt lưng do thoái hóa.

Chữa thoái hóa cột sống cho người trẻ tuổi bằng rượu hạt gấc

Phương thuốc chữa thoái hóa cột sống từ quả gấc chủ yếu được dùng đế xoa bóp cải thiện cơn đau. Nguồi bệnh nên phơi hạt gấc khoảng 3 – 5 nắng, nước chính và không dùng trực tiếp dễ gây ngộ độc.

Nguyên liệu:

  • 300 gram thịt gấc chín
  • 2 lít rượu nặng.
  • Bình thủy tinh có nắp
cách chữa thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi
Sử dụng quả gấc để làm thuốc chữa thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi

Thực hiện:

  • Đem lớp thịt đỏ bên ngoài quả gấc đi phơi khô.
  • Hạt gấc giữ lại, đem đi nướng đến khi cháy xém, đợi nguội thì bỏ ra, lột bỏ hết lớp màng bên ngoài.
  • Đem hạt đi giã nhuyễn, đổ vào bình rượu, ngâm thịt gấc đã phơi và hạt gấc khoảng 1 tháng.
  • Ngâm cho đến khi rượu chuyển màu đỏ thì dùng rượu xoa bóp vùng đau nhức.

Phương thuốc chữa thoái hóa cột sống từ mù tạt, mật ong và giấy bọc thức ăn

Bài thuốc dân gian hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống nay được áp dụng phổ biến tại các nước Châu Âu. Người bệnh dùng mật ong và mù tạt để cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp.

Nguyên liệu:

  • Trộn mật ong, mù tạt theo tỉ lệ 1:1
  • Chuẩn bị giấy bọc thức ăn, khăn dày

Thực hiện:

  • Đem tất cả các nguyên liệu đi khuấy thành hỗn hợp mịn.
  • Bôi hỗn hợp lên vùng đau nhức, sau đó lấy giấy bọc thức ăn quấn quanh thuốc cố định.
  • Quấn thêm chiếc khăn dày để giữ nhiệt bên ngoài.
  • Đắp hỗn hợp khoảng 30 phút sẽ nhận thấy cơn đau giảm dần, cột sống được giãn ra thoải mái.

 Bài thuốc chữa thoái hóa cột sống từ đậu đen hấp lá dừa

Bài thuốc dân gian này đem lại hiệu quả sử dụng sau 2 – 3 lần thực hiện. Tinh dầu có trong quả dừa hấp đậu đen hỗ trợ kháng viêm, giảm đau do thoái hóa cột sống gây ra. Sau khi áp dụng, bệnh nhân sẽ nhận thấy cơ lưng giãn ra, giảm nhức mỏi và vận động dễ dàng.

Nguyên liệu:

  • 1 quả dừa tươi
  • 20 gram đậu đen

Thực hiện:

  • Người bệnh đem đậu đen đi ngâm nước 1 tiếng cho mềm ra.
  • Quả dừa đi đem chặt mở nắp, giữ lại 1/2 lượng nước rồi đổ đậu đen vào.
  • Đậy nắp và hấp cách thủy dừa và đậu đen khoảng 4 tiếng.
  • Mỗi ngày đắp hỗn hợp đậu đen lên lưng khoảng 15 phút.

Chế độ ăn uống và vận độnh dành cho người trẻ thoái hóa cột sống

Bên cạnh các phương thuốc tự nhiên trên, bệnh thoái hóa cột sống ở giới trẻ có thể được cải thiện sớm nếu người bệnh có chế độ ăn uống, dinh dưỡng và vận động khoa học. Sự kết hợp này sẽ tạo ra kích thích dịch khớp được sản xuất, thúc đẩy lưu thông máu cải thiện tế bào xương sản sinh tự nhiên.

điều trị thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi
Người trẻ bị thoái hóa cột sống cần có chế độ dinh dưỡng đầy đủ để bổ sung dưỡng chất

Dinh dưỡng cho người trẻ bị thoái hóa cột sống

  • Người bệnh cần bổ sung canxi để hỗ trợ cấu trúc bền vững của xương,  giúp hồi phục các tổn thương ở xương khớp. Nguồn canxi dồi dào nhất có trong cá hồi, hải sản, cải xoăn, các loại đậu,…
  • Tăng cường vitamin D bằng cách vận động ngoài trời vào buổi sáng sớm. Người bệnh nên bổ sung thêm rau xanh và hoa quả, khả năng chống oxy hóa của vitamin D sẽ làm chậm quá trình thoái hóa xương khớp.
  • Bổ sung thêm vitamin C đến từ trái cây, khoai lang, ớt ngọt để tăng cường miễn dịch. Từ đó xương khớp mới có sức đề kháng tốt để ngăn chặn quá trình thoái hóa.
  • Người trẻ bị thoái khóa khớp cần kiêng các loại thực phẩm có nhiều chất béo, cay nóng, nguồn đạm từ thịt đỏ như thịt bò, không dùng đồ uống có cồn và chất kích thích.

Các bài tập hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống

Theo các chuyên gia bác sĩ, việc tập luyện thể thao đối với người trẻ tuổi là yếu tố quan trọng để phòng ngừa các bệnh lý về xương khớp nói chung và thoái hóa cột sống nói riêng. Sau đây là các bài tập chữa thoái hóa đốt sống lưng ở người trẻ tuổi giúp người bệnh kéo giãn đốt sống, giúp dây chằng vùng thắt lưng hoạt động mềm dẻo:

Tư thế yoga gập gối (Knee to chest)

  • Người bệnh bắt đầu đầu với tư thế nằm ngửa, lưng thẳng và gấp hai chân vuông góc 90 độ, hai tay song song thân mình.
  • Tiếp tục gập gối trái vào sát thân mình, đặt hai tay đặt trên gối, nâng cổ và vai và áp sát cằm vào gối, giữ yên tư thế khoảng 15 giây.
  • Sau 15 giây giữ nguyên tư thế trở về tư thế ban đầu, thực hiện tương tự với đầu gối còn lại.

Tư thế yoga cây cầu (Bridge pose)

  • Đối với tư thế này, người bệnh nằm ngửa và hai tay đặt song song cạnh hông và đùi.
  • Lấy sức tì hai tay và vai vào sàn, chú ý giữ cân bằng cơ thể rồi co hai chân sát mông, mở rộng bằng vai.
  • Chậm rãi hít sâu, sau đó nâng phần hông và bụng lên cao hết khả năng rồi chậm rãi thở ra, đan 2 tay lại với nhau.
  • Cố định nguyên tư thế trong vòng 1 phút, sau đó người bệnh từ từ nằm xuống và thư gian ở vị trí ban đầu.
Tập yoga điều trị thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi
Bài tập yoga cây cầu hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi

Tư thế yoga tập giữ thăng bằng (Quadruped Exercise)

  • Người bệnh khởi động với tư thế nằm sấp, chống cả hai tay và đầu gối lên sàn, siết chặt cơ bụng 
  • Hướng mặt về phía sàn, cùng lúc giữ thẳng cẳng chân trái ra sau, đưa tay phải ra trước.
  • Cố định tư thế khoảng 3 – 5 giây rồi trở về vị trí ban đầu, tiếp tục đổi bên với thao tác tương tự.
  • Với động tác này, bạn nên thực hiện từ 5 – 10 lần cho mỗi bên.

Tư thế yoga gập lưng (Child pose)

  • Người bệnh bắt đầu tư thế lưng thăng, đặt chân gập lại với nhau đồng thời ngồi xổm lên gót chân.
  • Đưa hai tay thẳng ra phía trước, sau đó gập sát thân mình xuống sàn, để hai tay vươn thẳng qua đầu sao cho trán chạm sàn.
  • Tập hít thở đều và cố định tư thế trong vòng 15 – 30 giây.
  • Để cơ thể thả lỏng, từ từ nâng người lên rồi trở về tư thế ban đầu.
  • Tiếp tục thực hiện lại động tác 3 – 5 lần để đạt hiệu quả nhất.
Thoái hóa cột sống ở người trẻ tuổi
Bài tập yoga gập lưng cho người bị thoái hóa cột sống

Việc tèn luyện các bài tập này hàng ngày có tấc dụng giảm bớt các áp lực lên cột sống, tăng cường lưu thông máu tắc nghẽn cho người trẻ thường xuyên ngồi văn phòng. Các bài tập đồng thời sẽ hỗ trợ cho vùng lưng, thắt lưng, giúp ngăn chặn quá trình thoái hóa cột sống diễn ra. 

Ngoài ra người trẻ tuổi cũng cần chủ động phòng tránh bệnh thoái hóa cột sống chuyển biến nghiêm trọng hơn bằng cách duy trì lối sống lành mạnh.  Đầu tiên là thay đổi thói quen sinh hoạt, đứng ngồi đúng tư thế và thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học. Ngoài ra, người bệnh nên thăm khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh lý tại các bệnh viện chuyên khoa xương khớp để được bác sĩ hướng dẫn điều trị phù hợp.

Ngày Cập nhật 16/08/2022

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *