Đau vai không nhấc tay lên được và các biện pháp khắc phục

Đau vai không nhấc tay lên được xảy ra phổ biến trong độ tuổi trung niên. Nhìn chung đây là tình trạng vai bị căng cứng kèm theo đau nhức khó cử động. Triệu chứng xảy ra do nhiều nguyên nhân, trường hợp do bệnh lý cần được điều trị can thiệp sớm trước khi ảnh hưởng đến sinh hoạt sau này của bệnh nhân.

Người bị đau vai không nhấc lên được sẽ gặp phải các khó khăn nhất định trong việc cầm, nắm các đồ vật. Triệu chứng này không giới hạn độ tuổi nhưng thường gặp nhất ở độ tuổi trung niên, người làm công việc có tính chất nặng nhọc.

Nguyên nhân đau vai không nhấc tay lên được cơ học

Triệu chứng đau vai không nhấc tay lên được xuất phát từ những vấn đề ở khớp bả vai, cánh tay. Đối với những nguyên nhân cơ học, triệu chứng xảy ra do các vấn đề sau:

• Do những chấn thương không được điều trị triệt để sau tai nạn.
• Do tính chất công việc (thợ xây, lái xe, thợ rèn…), vận động mạnh dùng sức ở tay (bóng bàn, bơi, tennis…)
• Do khớp vai bị va đập mạnh, người bệnh bị ngã chống mạnh tay xuống đất.
• Tập luyện quá sức (vận động viên) gây viêm gân, diễn biến thoái hóa, vôi hóa sớm.
• Do thời tiết chuyển lạnh, độ ẩm tăng cao khiến dịch khớp bị đông cứng.

Nguyên nhân đau vai không nhấc tay lên được do bệnh lý

Đau vai không nhấc tay lên được nằm trong giai đoạn nghiêm trọng của triệu chứng đau vai. Trong trường hợp không có tác nhân tác động, người bệnh bị đau vai có thể là do các bệnh lý sau:

Viêm cơ chóp xoay

Nguyên nhân của tình trạng đau vai không nhấc tay lên được tại vị trí vai ngoài là do gặp vấn đề về các cơ chóp xoay. Cấu tạo chung của vai gồm có 4 cơ chóp xoay hỗ trợ hoạt động di chuyển vai. Đây là một cơ bắp lớn giúp người bệnh nâng vật nặng, mức độ nghiêm trọng của viêm cơ chóp xoay tiến triển từ viêm gân, viêm cơ hoạt dịch và rách chóp xoay.

Trong trường hợp viêm bao hoạt dịch nghiêm trọng, các cơ chóp xoay tách rời khỏi xương khiến người bệnh mất vận động chi trên hoàn toàn. Bệnh lý viêm cơ chóp xoay thường trở nên tồi tệ vào ban đêm.

Khi vùng cơ chóp xoay này bị tổn thương hoặc bị viêm, người bệnh khó vận động theo cách bình thường. Triệu chứng thường gặp là vai cứng, đau nhức âm ỉ, đưa tay lên xuống khó khăn. 

Bệnh viêm dính bao khớp vai

Tình trạng viêm dính bao khớp vai còn được biết đến là tình trạng đông cứng khớp vai. Lúc này khi đưa tay ra sau lưng hay giang tay qua đầu đều cảm thấy khó khăn. Thông thường bệnh nhân bị đông cứng khớp vai bắt buộc phải giảm biên độ vận động vừa trong tầm hoạt động của khớp vai. 

Hội chứng chèn ép dây thần kinh tại vai gáy

Nguyên nhân đau vai không nhấc tay lên được còn có thể là do các hệ thần kinh nằm tại vị trí cột sống – vai gáy bị chèn ép. Hội chứng này xảy ra khi hệ thống dây thần kinh nằm quanh vùng vai bị chèn bởi mô mềm của cột sống.

Trong những hoạt động cần đến cơ vai, các mỏm mô mềm tại vai bị chà xát lên túi hoạt dịch làm tổn thương gân cơ chóp xoay bên dưới. Tình trạng này kéo dài có thể ảnh hưởng đến túi hoạt dịch, người bệnh có nguy cơ viêm gân và rách gân cơ chóp xoay gay đau nhức nghiêm trọng.

Trật khớp vai

Đây là triệu chứng thường gặp nhất khi bệnh nhân bị đau vai không nhấc tay lên được. Thông thường tình trạng trật khớp chỉ diễn ra nhất thời, không gây nguy hiểm nhưng có thể tái phát lại khi gặp tác động ngoại lực tại vị trí trật khớp trước đó.

Trật khớp vai được phân vào nhóm chấn thương nhẹ, thường xảy ra khi đầu trên xương cánh tay tách rời khỏi ổ chảo của xương bả vai. Thông thường người bệnh bị trật khớp vai 1 thì dây chằng bị lệch khỏi vị trí cơ bản và vai có xu hướng bị trật lại rất cao.

Viêm gân cơ nhị đầu

Vị trí đau vai không nhấc tay lên được khi bị viêm gân cơ nhị đàu nằm tiến dần ở phía trước vai, tại vùng rãnh cơ nhị đầu. Người bệnh cảm nhận thấy cơn đau tồi tệ hơn khi nâng tay lên xuống, khi người bệnh xách túi nặng hoặc khi thực hiện các bài tập đưa tay qua đầu.

Đôi khi người bệnh cảm nhận được âm thanh ” click ” khi vai quay vòng cung. Tương tự như các vấn đề về đau nhức xương khớp do viêm,  cơn đau thường nghiêm trọng hơn vào ban đêm.

Triệu chứng viêm gân vôi hóa

Thực tế, viêm gân vôi hóa hiểu đơn giản là tình trạng số lượng canxi lắng đọng vượt mức trong gân, phổ biến nhất khi các gân cơ chóp xoay bị lắng đọng canxi. Triệu chứng khiến cơn đau vai từ từ tăng lên, người bệnh khó khăn trong cử động, khó quay đầu, đau vai gáy kèm theo … 

Triệu chứng viêm gân vô hóa sẽ phát triển đau vai thành mãn tính khi không được phát hiện và can thiệp vôi hóa sớm. Trong nhiều trường hợp bệnh chưa nghiêm trọng, thông qua tập luyện và kiêng khem có thể cải thiện triệu chứng sau hơn 3–6 tháng.

Đứt gân nhị đầu

Cần phòng tránh nguy cơ đứt gân nhị đầu khi người bị viêm gân vô tình hoạt động mạnh, vị trí đầu bị đứt thường nằm gần khớp. Dấu hiệu nhận biết tình trạng đứt gân nhị đầu là tiếng “pop” đột ngột, kèm theo đó là những cơn đau cấp tính nghiêm trọng. Bệnh nhân cũng có dấu hiệu bầm tím, sưng tại vùng bả vai khiến vị trí này co cứng không thể cử động.

Triệu chứng tổn thương SLAP

Theo định nghĩa của Y học hiện đại, tình trạng tổn thương SLAP được hiểu là triệu chứng rách sụn viền phía trên từ trước ra sau. Đây là một dạng đặc biệt của triệu chứng rách sụn viền ổ chảo. Thường gặp ở những tai nạn vô tình xảy ra khi chống tay.

Các triệu chứng khi tổn thương SLAP bao gồm những cơn đau vai sâu, người bệnh có cảm giác vướng khi vận động hoặc có tiếng răng rắc khi chuyển động bả vai.

Thoái hóa khớp vai

Nguyên nhân đau vai không nhấc tay lên được là một dấu hiệu của bệnh lý thoái hóa khớp. Với thoái hóa khớp vai, người bệnh phải chịu những cơn đau vai sâu hoặc bị đau tại vùng phía trước của vai, cứng vai không thể cử động tay lên xuống. Nhìn chung bệnh thoái hóa khớp vai không quá nghiêm trọng, bệnh nhân có thể bị giảm phạm vi chuyển động. Bệnh thường xảy ra khi bệnh nhân bị chấn thương ở cánh tay, cổ hoặc vai trong thời gian trước đó mà không khắc phục triệt để.

Viêm khớp cùng đòn

Triệu chứng viêm khớp vai tương đối ít gặp hơn viêm khớp gối và viêm khớp hông, tuy nhiên khi tình trạng trở nặng, bệnh nhân cần được phẫu thuật thay khớp. Bệnh lý viêm khớp cùng đòn cũng là một triệu chứng thường gặp trong trường hợp bệnh nhân bị viêm khớp vai.

Tiến triển nghiêm trọng dễ dẫn đến tình trạng gai xương, vùng xương sụn trở nên sần sùi kém có dịch bôi trơn tạo sự trơn láng. Ngoài ra khi bề mặt sụn không đồng đều, bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng cử động cứng nhắc, có thể gây ra cảm giác kẹt rít khi giơ tay qua đầu hoặc giơ tay chéo ngang ngực.

Triệu chứng trật khớp cùng đòn

Khi người bệnh không may bị tổn thương các dây chằng trước đó, tỉ lệ trật khớp cùng đòn có thể xảy ra khi các cơn đau vai không nhấc tay lên được tiếp diễn nhiều ngày. Tùy thuộc vào mức độ  tổn thương các dây chằng có nghiêm trọng hay không, vị trí đầu ngoài xương đòn có thể đội nhô lên tách rời khỏi vị trí mỏm cùng của xương bả vai.

Dấu hiệu mất vững khớp vai

Đối với những người làm công việc nặng thường xuyên, người cao tuổi thường gặp phải tình trạng mất vững khớp vai. Nguyên nhân của bệnh đến từ một chấn thương hoặc thoái hóa khớp nghiêm trọng, người bệnh thường nhận thấy khớp vai có cảm giác như sắp rời ra.

Một số người bệnh bị mất vững khớp vai mãn tính khiến cơn đau vai không nhấc tay lên được, cầm nắm khó khăn. Tương tự như khi gắn một “cánh tay chết”, người bệnh có thể không cảm thấy cơn đau nghiêm trọng ở một số thời điểm, mất cảm giác nhất thời.

Chẩn đoán đau vai qua hình ảnh

Giai đoạn chẩn đoán bệnh dựa trên việc thăm khám lâm sàng, sau đó yêu cầu xét nghiệm hình ảnh để xác nhận chẩn đoán bệnh lý. Một số chẩn đoán hình ảnh bệnh nhân được đề nghị thực hiện gồm có:

X-quang: Thông qua hình ảnh X-quang vai, bác sĩ có thể phát hiện những dấu hiệu chấn thương trong xương khớp vai cơ bản. Hình ảnh X-quang cũng cho thấy các manh mối như gai xương có lợi cho việc chẩn đoán thoái hóa khớp.

MRI: Chụp ảnh chẩn đoán MRI (chụp cộng hưởng từ) tại phần vai bị đau đem đến những hình ảnh chi tiết cho những tổn thương tại gân, dây chằng và các cơ nằm quanh khớp vai. Hình ảnh MRI đem đến những số liệu cụ thể về vị trí, kích thước của cơ chóp xoay bị tổn thương.

EMG (electromyogram): Chẩn đoán dựa trên phương thức đo điện cơ giúp đánh giá mức độ ổ định của hệ thống dây thần kinh. Thông qua EMG có thể tầm soát được nguy cơ bệnh lý rễ cổ.

Nội soi khớp: Dựa trên thủ thuật này, những tổn thương ở mô mềm tại khớp sẽ được phát hiện nếu không nhận được kết quả sau khám lâm sàng, X-quang hay các xét nghiệm chẩn đoán khác. Đồng thời phương pháp nội soi cũng có thể điều trị luôn nguyên nhân gây đau.

Các phương pháp chẩn đoán khác: Trong chẩn đoán, ban đầu các bác sĩ sẽ dựa trên những triệu chứng đau tại vùng vai để nhận định nguyên nhân gây đau vai không nhấc tay lên được. Tuy nhiên, đau vai là tình trạng đau nhức xương khớp nói chung nhưng cũng có thể liên quan đến thoát vị đĩa đệm ở cổ. Nguy hiểm hơn, tình trạng đau vai cũng có thể là triệu chứng của bệnh tim và suy gan, lá lách.

Thời gian chẩn trị và tìm hiểu nguyên nhân gây đau vai không nhấc tay lên được thường phức tạp và mất nhiều thời gian. Tốt nhất, bệnh nhân cần đến bệnh viện chuyên khoa cơ xương khớp có trang thiết bị hiện đại để phòng trừ những chuyển biến xấu có thể xảy ra.

Điều trị đau vai không nhấc tay lên được

Tình trạng đau vai không nhấc tay lên được là dấu hiệu của nhiều vấn đề nằm tại xương khớp vai và bả vai. Vì thế để điều trị triệu chứng, trước tiên bệnh nhân cần xác định rõ nguyên nhân gây đau vai không nhấc tay lên được. Việc chẩn đoán và điều trị nên được tiến hành sớm tại các cơ sở Y tế chuyên về xương khớp.

Việc điều trị các cơn đau ở vai hoàn toàn phụ thuộc vào điều trị nguyên nhân gây đau. Điều trị đúng nguyên nhân sẽ khắc phục được triệu chứng triệt để. Điều quan trọng nhất, phương pháp điều trị cần được chỉ định dưới hướng dẫn của bác sĩ điều trị. Chủ yếu là điều trị nội khoa hoặc điều trị ngoại khoa để giảm đau cấp tính và mãn tính. 

Các loại thuốc giảm đau vai

Trong điều trị giải đau vai có hai loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng. Đó là thuốc giảm đau không có chứa steroid (NSAIDs) và tiêm giảm đau steroid.

Thuốc kháng viêm không steroid NSAIDs

Người bệnh có thể sử dụng các loại NSAIDs dưới dạng thuốc không kê toa như ibuprofen. Tuy nhiên đối với Voltaren (diclofenac) cần được kê đơn liều dùn cụ thể. Thuốc giảm đau NSAIDs được sử dụng điều trị giảm đau tại vai do viêm khớp, viêm gân hoặc viêm bao hoạt dịch.

Quan trọng hơn, người bệnh chỉ có thể sử dụng các loại thuốc này trong thời gian ngắn vì sử dụng dài hạn có thể gây ra một số rủi ro. Thuốc giảm đau NSAIDs cũng chống chỉ định sử dụng cho đối tượng phụ nữ mang thai, người bị huyết áp cao, người bị hen suyễn, bệnh thận, bệnh gan hay viêm loét dạ dày.

Tiêm giảm đau steroid

Đối với điều trị đau vai bằng cách tiêm steroid, liều dùng chỉ định tiêm cortisone được dùng trong điều trị viêm. Vị trí tiêm trực tiếp vào vùng vai của bệnh nhân. Loại thuốc tiêm này không điều giúp  làm giảm đau tức thì, loại thuốc này cũng hỗ trợ điều trị liệu vật lý dễ dàng hơn.

Nghỉ ngơi điều độ

Đối với những cơn đau vai cơ bản do chấn thương, người bệnh cần tập trung nghỉ ngơi để các cơ khớp tại vai và bả vai lấy lại vị trí ổn định. Việc điều trị giảm đau vai không nhấc tay lên được là nghỉ ngơi khớp, giãn dây chằng và cơ, từ đó hỗ trợ giảm viêm cấp tính.

Trong thời gian nghỉ ngơi, bệnh cần hạn chế vận động để giảm tai các áp lực lên vai. Ngoài ra bệnh nhân cũng nên sử dụng khớp thận trọng khi sinh hoạt, tránh đè nặng lên vai khi nghỉ ngơi, vì cố định khớp sai tư thế trong thời gian dài có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng hơn.

Chườm nóng hoặc chườm lạnh

Phương pháp chườm nóng hoặc chườm lạnh là những cách tác dụng nhiệt có thể cải thiện các cơn đau nhức xương khớp nhanh chóng. Người bệnh có thể sử dụng các túi đá để cải thiện tình trạng sưng đau khi chấn thương, hoặc cũng có thể dùng điều trị tình trạng đau vai do hoạt động quá mức Phương pháp chườm đá cũng làm giảm giai đoạn khởi phát của nhiều nguy cơ viêm nhiễm.

Chườm nóng cùng muối và thảo dược, hoặc sử dụng túi chườm nóng phù hợp cho những cơn đau mãn tính. Và thông thường, chườm nóng và lạnh mang đến hiệu quả giảm đau tốt hơn khi kết hợp với vật lý trị liệu. Người bệnh nên xây dựng lịch chườm cụ thể để tối ưu hóa quá trình điều trị đau vai.

Tập vật lý trị liệu chữa đau vai

Tập vật lý trị liệu được áp dụng cho hầu hết các bệnh xương khớp trong giai đoạn khởi phát, tương tự với những cơn đau vai không nhấc tay lên được do bệnh lý cũng mang đến hiệu quả nhất định. Tập vật lý trị liệu tận dụng những tác động từ lực vật lý giúp tăng cường sức mạnh, khôi phục vận động để từ từ phục hồi những tổn thương tại vị trí khớp xương bả vai.

Tập vật lý trị liệu chủ yếu phụ thuộc vào hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu. Đối với những cơn đau cơ bản do trật khớp, bệnh nhân có thể cải thiện bằng các động tác dau:

Động tác thứ nhất: Dùng lực cánh tay nắm lấy ghế ngồi, bắt đầu từ tay trái nắm bóp tay phải, theo hướng từ vai tới cổ tay và bắt đầu ngược lại từ cổ tay tới vai. Thực hiện trong 5 – 10 lần đổi bên.

Động tác thứ hai: Giữ chân đứng thẳng, hai chân dang rộng bằng vai, hướng hai tay ôm chặt gáy rồi hướng khủyu tay sang hai bên rồi thu về, thực hiện nhiều lần.

Động tác thứ ba: Đặt hai tay về phía sau lưng, dùng một tay giữ chặt lấy cổ hướng về phía hai vai bị đau, hướng chậm rãi bên phía vai bị đau lên trên, lặp lại bài tập nhiều lần. 

Động tác thứ tư: Tư thế hướng mặt đối diện với tường, đặt hai tay hoặc một tay lên tường, tưởng tự như bản thân đang trong tư thế leo núi. Di chuyển tiến lên trên và để tay lên cao hết mức rồi di chuyển lại về vị trí cũ theo chiều ngược lại.

Động tác thứ năm: Đứng thẳng lưng và dựa nhẹ vào tường, bàn tay nắm chặt, hướng khủyu tay về phía trước vuông góc với người. Tiếp tục hướng khuỷu tay sang ngang chạm tới vách tường tạo với người góc 180 độ. Thực hiện mỗi lượt 10 lần.

Phẫu thuật chữa đau vai

Trong một số trường hợp đau vai không nhấc tay lên được do bệnh lý về xương khớp, phương pháp  phẫu thuật sẽ được thực hiện. Phẫu thuật được chỉ định cho những trường chấn thương vai quá nghiêm trọng, hoặc có chuyển biến phức tạp nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thần kinh.

Tuy nhiên phẫu thuật là phương án cuối cùng được chỉ định trong trường hợp bệnh nhân điều trị không hiệu quả bằng những phương án khác. Phẫu thuật xương khớp nói chung mang đến nhiều nguy cơ như: mất máu, nhiễm trùng, loãng xương,… từ đó ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người bệnh hậu phẫu.

XEM THÊM

CHẤM DỨT mọi thể bệnh xương khớp nhờ bài thuốc Bí Truyền Xương khớp Đỗ Minh

[REVIEW] hiệu quả bài thuốc Xương khớp Đỗ Minh từ người bệnh, chuyên gia

CLICK NGAY

6 năm chữa bệnh thoái hóa khớp không bằng nửa năm điều trị bằng thuốc dòng họ Đỗ Minh

“HẠ GỤC”‘ bệnh thoái hóa khớp nhờ phác đồ "3 TRONG 1" [HÀNG NGÀN người kiểm chứng]