Sưng Lợi (Nướu) Răng Cửa – Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị

Tình trạng sưng lợi (nướu) răng cửa thường xảy ra do thay đổi nội tiết tố, va đập, dùng tăm xỉa răng hoặc chải răng mạnh. Ngoài ra triệu chứng này cũng có thể khởi phát do ảnh hưởng của bệnh sâu răng, viêm nha chu, viêm tủy răng và viêm nướu.

Nguyên nhân gây sưng lợi (nướu) răng cửa

Lợi (nướu) là mô mềm có màu hồng bao quanh chân răng, có tác dụng nâng đỡ, bảo vệ răng và giảm ma sát với thức ăn.

Tuy nhiên lợi có thể bị tổn thương, dẫn đến tình trạng sưng viêm, đổi màu (đỏ thẫm, tím), chảy máu và gây đau nhức. Trong trường hợp sưng lợi (nướu) ở răng cửa, nguyên nhân có thể do:

1. Sâu răng cửa

Sâu răng cửa là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng sưng nướu ở vị trí này. Khác với răng hàm, răng cửa có bề mặt dẹp, phẳng và có thể làm sạch hoàn toàn thông qua hoạt động vệ sinh răng miệng.

Tuy nhiên nếu chải răng sai cách, mảng bám sinh học có thể hình thành ở kẽ răng và mặt sau của răng. Theo thời gian, mảng bám bị khoáng hóa thành cao răng, tạo điều kiện cho hại khuẩn bùng phát và gây ra bệnh sâu răng. Sâu răng không chỉ gây hư hại men răng, ngà răng và khiến răng đau nhức mà còn gây sưng lợi, chảy máu chân răng.

2. Viêm nướu răng

Viêm nướu răng là bệnh nha khoa, ảnh hưởng trực tiếp đến mô nướu. Vì vậy tình trạng sưng lợi răng cửa có thể xảy ra do ảnh hưởng của bệnh lý này.

Viêm nướu xảy ra khi mô nướu bị viêm nhiễm do hại khuẩn có trong khoang miệng. Ngoài triệu chứng sưng lợi, bệnh còn gây đau nhức răng, chảy máu chân răng, răng lung lay và ê buốt.

3. Bệnh nha chu

Bệnh nha chu là giai đoạn tiến triển nặng nề của viêm nướu răng. Nha chu là tổ chức đặc biệt, gồm có mô nướu, gai lợi, men chân răng, xương ổ răng,…

Chính vì vậy khi tổ chức này bị viêm nhiễm, bạn có thể gặp phải hàng loạt các triệu chứng khó chịu như sưng lợi ở răng cửa, đau nhức, ê buốt, chảy máu, nướu có hiện tượng tụ mủ hoặc dịch.

4. Viêm tủy răng

Bên cạnh đó, tình trạng răng cửa bị sưng nướu còn có thể xảy ra do viêm tủy răng. Viêm tủy răng thường khởi phát do sâu răng ăn vào tủy, nhiễm trùng nha khoa, nhiễm độc kim loại nặng hoặc do thay đổi áp suất đột ngột.

Tủy răng nằm sâu bên trong ngà răng, có chứa dịch, mạch máu và dây thần kinh. Vì vậy khi răng cửa bị viêm tủy, bạn có thể nhận thấy vùng lợi có dấu hiệu sưng đỏ, khó chịu, răng đau nhức, lung lay, khó khăn khi ăn uống và ê buốt dữ dội.

5. Chấn thương, va đập

Té ngã và va đập vào vật cứng có thể gây tổn thương răng cửa và kích thích mô nướu sưng viêm. Nếu chấn thương nhẹ, lợi có thể giảm viêm và đau nhức sau khoảng vài giờ. Tuy nhiên nếu va đập mạnh, răng cửa có nguy cơ bị mẻ, gãy, mô nướu bị trầy xước, rách, bầm tím và chảy máu nghiêm trọng.

6. Các nguyên nhân khác

Ngoài ra, sưng lợi (nướu) ở răng cửa còn xảy ra do một số nguyên nhân sau:

• Ăn thực phẩm cứng, quá nóng/ quá lạnh: Ăn thực phẩm quá cứng, nóng/ lạnh có thể kích thích mô nướu, gây sưng đỏ và viêm. Ngoài ra thói quen này còn gây hư hại men răng, khiến răng đau nhức, chảy máu và ê buốt.
• Thay đổi nội tiết tố: Sự gia tăng đột ngột của hormone progesterone trong thời gian mang thai có thể khiến mô nướu và răng nhạy cảm hơn bình thường. Chính vì vậy trong thời gian thai kỳ, sản phụ dễ gặp phải tình trạng sưng mô lợi, ê buốt và đau nhức răng.
• Sử dụng tăm xỉa răng: Tăm xỉa răng có kích thước lớn, cứng, có thể gây chảy máu và kích thích mô nướu, dẫn đến tình trạng nướu bị sưng đỏ. Nếu duy trì thói quen này trong thời gian dài, răng có thể bị thưa đồng thời tăng nguy cơ viêm nhiễm nướu và sâu răng.
• Chải răng quá mạnh: Chải răng quá mạnh là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến lợi bị sưng, đỏ và chảy máu. Hơn nữa, thói quen này còn gây hư hại và bào mòn men răng.

Răng cửa bị sưng lợi có nguy hiểm không?

Răng cửa bị sưng lợi (nướu) xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu do chấn thương, thay đổi nột tiết và thói quen thiếu khoa học, triệu chứng có xu hướng thuyên giảm nhanh sau khi chăm sóc và khắc phục tại nhà.

Tuy nhiên nếu khởi phát do các vấn đề nha khoa (viêm tủy răng, viêm nướu, sâu răng,…) bạn cần điều trị trong thời gian sớm nhất. Để bệnh kéo dài có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe răng miệng, làm giảm chất lượng cuộc sống và tăng nguy cơ mất răng vĩnh viễn.

Vì vậy nếu nhận thấy sưng lợi (nướu) ở răng cửa đi kèm với các triệu chứng có mức độ nghiêm trọng, bạn nên chủ động tìm gặp Nha sĩ để được xác định nguyên nhân và áp dụng các biện pháp điều trị tương ứng.

Điều trị sưng lợi nướu răng cửa bằng cách nào?

Điều trị chứng sưng nướu răng cửa phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Nếu triệu chứng xảy ra do thói quen thiếu khoa học, chấn thương và thay đổi nội tiết, bạn có thể cải thiện bằng cách thay đổi thói quen và chăm sóc khoa học.

Trong khi đó nếu khởi phát do các vấn đề nha khoa, cần tìm gặp nha sĩ để được thăm khám, chẩn đoán bệnh lý, xác định mức độ thương tổn và can thiệp các biện pháp điều trị thích hợp.

1. Thay đổi thói quen và chăm sóc đúng cách

Để giảm tình trạng sưng lợi răng cửa, đau nhức, khó chịu và ê buốt, bạn nên thay đổi một số thói quen sau:

• Tránh dùng tăm xỉa răng, đồng thời không nên chải răng quá mạnh.
• Hạn chế thực phẩm cay nóng hoặc quá lạnh.
• Không hút thuốc lá, uống rượu bia, dùng cà phê, nước ngọt có gas và một số thực phẩm gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe răng miệng như thực phẩm chứa nhiều đường, tinh bột và gia vị.

Bên cạnh đó, cần xây dựng chế độ chăm sóc khoa học với những biện pháp sau:

• Chải răng nhẹ nhàng theo chiều dọc, mỗi lần chải kéo dài từ 2 – 3 phút.
• Nên sử dụng nước súc miệng diệt khuẩn và chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng và loại bỏ vi khuẩn hoàn toàn.
• Uống nhiều nước nhằm hỗ trợ làm sạch mảng bám sinh học, duy trì lượng nước bọt trong khoang miệng và hạn chế tăng sinh số lượng vi khuẩn có hại.
• Bổ sung nhóm thực phẩm có tác dụng làm sạch, cân bằng độ pH và hệ vi sinh trong khoang miệng như rau xanh, sữa chua, trái cây,…
• Ăn chậm nhai kỹ.
• Không dùng răng cắn, xé bao bì và vật cứng.
• Cạo vôi răng 6 tháng/ lần và cần thăm khám nha khoa 1 – 2 lần/ năm.

2. Giảm nhẹ triệu chứng với mẹo chữa tại nhà

Ngoài chế độ chăm sóc khoa học, bạn nên kết hợp với một số mẹo chữa tại nhà để làm dịu mô nướu sưng đỏ, giảm đau nhức và ê buốt răng cửa.

Một số mẹo giảm sưng lợi răng cửa tại nhà, bao gồm:

• Súc miệng với nước muối: Ngay khi nhận thấy mô nướu bị viêm và sưng đỏ, bạn nên khuấy ½ thìa cà phê muối với 200ml nước ấm và súc miệng trong khoảng 3 phút. Biện pháp này giúp làm dịu tình trạng sưng viêm và khó chịu. Bên cạnh đó, muối còn được xem là chất khử trùng tự nhiên, có thể làm sạch mảng bám và ức chế hại khuẩn.
• Chườm lạnh: Nếu lợi bị sưng nhiều, bạn có thể dùng túi chườm lạnh đắp ở ngoài môi. Nhiệt độ lạnh sẽ thẩm thấu vào bên trong mô nướu, giúp giảm lưu lượng máu và cải thiện tình trạng sưng viêm.
• Đắp túi trà bạc hà: Trà bạc hà chứa menthol và methone có tác dụng làm tê, giảm đau và giảm viêm mô nướu. Vì vậy bạn nên hãm túi trà với nước ấm, sau đó vắt bớt nước và đặt trực tiếp túi trà lên mô nướu để làm cải thiện các triệu chứng khó chịu.

3. Can thiệp các biện pháp y tế

Nếu tình trạng sưng lợi răng cửa không thuyên giảm sau 2  – 3 ngày chăm sóc tại nhà, bạn nên tìm gặp nha sĩ để được thăm khám và can thiệp các biện pháp y tế sau:

• Bổ sung fluoride: Nếu sưng lợi răng cửa do răng sâu nhẹ hoặc thay đổi nội tiết, bạn nên bổ sung kem đánh răng hoặc nước súc miệng chứa fluoride để thúc đẩy quá trình tái khoáng và sửa chữa các mô cứng ở bề mặt răng bị hư hại.
• Dùng thuốc/ dung dịch súc miệng chứa kháng sinh: Sử dụng dung dịch súc miệng hoặc thuốc bôi chứa kháng sinh được chỉ định trong trường hợp viêm nướu và viêm nha chu. Biện pháp này giúp kiểm soát tình trạng viêm nhiễm và hỗ trợ ức chế hoạt động của vi khuẩn có hại.
• Trám răng: Trám răng được chỉ định đối với trường hợp sưng lợi răng cửa do sâu răng. Thủ thuật này được thực hiện bằng cách làm sạch ổ sâu, sau đó sử dụng vật liệu nhân tạo trám đầy lỗ hổng nhằm hạn chế tình trạng tái phát và phục hồi chức năng thẩm mỹ của răng.
• Rút tủy răng: Nếu sưng nướu răng cửa do viêm tủy, bác sĩ Nha khoa buộc phải khoan lỗ trên bề mặt răng, sau đó rút dịch tủy bị viêm nhiễm và trám lại bằng chất liệu nhân tạo. Biện pháp này có tác dụng ngăn ngừa viêm nhiễm lan rộng và giảm nguy cơ mất răng.
• Bọc răng sứ: Bọc răng sứ được thực hiện khi răng sâu bị biến dạng hoặc răng suy yếu sau khi rút tủy nhằm bảo vệ chân răng, giảm nguy cơ viêm nhiễm tái phát và phục hồi hình thể của răng.
• Phẫu thuật: Với những trường hợp sưng lợi răng cửa do viêm nha chu nặng, bác sĩ Nha khoa có thể can thiệp các thủ thuật ngoại khoa như phẫu thuật ghép xương, ghép mô mềm và nạo túi nha chu.

Bài viết đã tổng hợp các nguyên nhân phổ biến gây ra sưng lợi (nướu) răng cửa và đề cập đến một số cách điều trị tại nhà, biện pháp y tế, chăm sóc,… Tuy nhiên để được tư vấn và đề xuất hướng điều trị phù hợp, bạn nên tìm gặp và trao đổi trực tiếp với bác sĩ Nha khoa.

Tham khảo thêm: 

• Lợi bị sưng một cục – Nguyên nhân và cách điều trị nhanh khỏi
• Sưng lợi răng hàm: Nguyên nhân và cách điều trị nhanh khỏi